مقایسه سیستم سختی گیر رزینی با اسمزمعکوس در تصفیه دیگهای بخار

دیگ بخار یکی از مهمترین بخش های تأسیسات اغلب کارخانه های صنعتی می باشد و مهمترین نکته در راهبری دیگ بخار، حفظ کیفیت آب درون دیگ در شرایطی مناسب می باشد بطوریکه مشکلاتی از قبیل خوردگی، رسوب گذاری، حمل ذرات همراه با بخار و… رخ ندهد. برای حصول به شرایط فوق از دو اهرم میتوان استفاده کرد :

⦁ تصفیه خارجی: در این روش آب ورودی به دیگ تصفیه می شود.
⦁ تصفیه داخلی: در این روش با افزودن مواد شیمیایی به آب ورودی، زیرآب زدن دیگ، شرایط آب درون دیگ بخار کنترل می شود.

 

در گذشته به منظور تصفیه خارجی آب دیگ های بخار رزین های تبادل یونی سدیمی مورد استفاده قرار می گرفت. از آنجا که این رزین ها مواد محلول آب را کاهش نداده و صرفاً رسوب گذاری را به تأخیر می اندازند، غلظت املاح آب داخل دیگ بخار به مرور افزایش می یافت، به منظور کاهش غلظت املاح ناگزیر بودند مقدار فراوانی از آب دیگ بخار را به صورت بلودان خارج نمایند که این امر باعث اتلاف سوخت و آب می شود.

با توجه به افزایش روز افزون قیمت سوخت و کمبود آب ادامه روند فوق به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست. لذا امروزه استفاده از سیستم های اسمز معکوس جایگزین سیستم های تبادل یونی شده است که علاوه بر مزایای فراوان سیستم های اسمز معکوس، این سیستم ها قادرند مواد محلول در آب را تقریباً به طور کامل حذف کنند. در این صورت نیاز به تصفیه داخلی دیگ با مواد شیمیایی تقریباً حذف شده و میزان مصرف آب و در نتیجه اتلاف سوخت در اثر بلودان به حداقل ممکن می رسد و هزینه های ناشی از اتلاف سوخت و آب کاهش می یابند.
به عنوان مثال هزینه های سرمایه گذاری و جاری به کارگیری سیستم های تبادل یونی سدیمی و سیستم های اسمز معکوس، برای دیگ بخاری واقع در شهرک صنعتی توس با مشخصات زیر در طول یک سال مطابق جداول ۱ و ۲ و ۳ خواهد بود.
مشخصات:
– ظرفیت دیگ بخار: ۷ تن
– فشار دیگ بخار: ۰-۳۰۰ پاوند بر اینچ مربع
– EC آب شهرک صنعتی توس: ۵۰۰
– حداکثر EC مجاز آ ب داخل دیگ بخار: ۳۵۰۰

 

همانطور که جداول فوق نشان می دهند، هزینه های سالیانه سیستم تبادل یونی سدیمی حدود ۱۰ برابر هزینه های جاری سالیانه سیستم اسمز معکوس است و علاوه بر آن هزینه های جاری سالیانه سیستم تبادل یونی سدیمی تقریباً معادل هزینه تهیه یک دستگاه سیستم اسمز معکوس به ظرفیت ۵ متر مکعب در روز می باشد.

همانطور که مشاهده می شود استفاده از سیستم های اسمز معکوس در دراز مدت به مقدار قابل ملاحظه ای از هزینه های جاری خواهد کاست به علاوه استفاده از مواد شیمیایی نظیر هیدرازین و تری سدیم سولفات در سیستم تبادل یونی سدیمی (سختی گیر سدیمی) باعث خوردگی و آسیب لوله ها و سایر تجهیزات خواهد شد که این مسأله بر میزان هزینه های جاری تأثیر گذاشته و آن را افزایش خواهد داد .

با توجه به اینکه هزینه های فوق براساس مبالغ فعلی محاسبه شده است، درصورت افزایش قیمت های مواد شیمیایی، سوخت، آب و …. هزینه های بیشتری به شرکت تحمیل می شود. لازم به ذکر است سیستم های رزین سختی گیر در کشور های پیشرفته (از لحاظ کمی و کیفی) منسوخ گردیده است .

بنابراین شرکت فن آوری آب ثمین به لحاظ اقتصادی و فنی استفاده از سیستم های اسمز معکوس را بهترین جایگزین سیستم های تبادل یونی سدیمی، توصیه می نماید.

منبع : مقالات تخصصی شرکت فن آوری آب ثمین