صنایع غذایی با مصرف بیش از ۲۴ درصد از کل آب صنعتی در جایگاه نخست گروه های مختلف صنعتی قرار دارد.در این میان صنایع قند با مصرف ۱۸ درصد آب صنعتی و تولید ۳۴ درصد بار آلی کل صنایع کشور، توجه بیشتری را میطلبد.
مقایسه مقادیر آب مصرفی در کارخانه های قند کشور، با همین صنعت در سایر کشورهای جهان نشان می دهد که این کارخانه ها به طور متوسط بیش از ۲ تا ۱۰ برابر بیشتر آب مصرف می کنند و تصفیه فاضلاب صنایع قند و شکر امری مهم برای این صنعت به شمار می رود.
صنعت تولید شکر فرآیندی فصلی بوده، شکر از نیشکر یا چغندر تولید می شود.
تولید این محصول تا حد ۱۰۰ روز در سال محدود می شود. به علت فصلی بودن تولید این محصول، صنعت شکر مشکلات ویژه ای برای کنترل آلودگی از خود نشان می دهد.
چگونگی تولید شکر
نیشکر بریده شده از زمین پس از شست وشو با آب به قطعات کوچک تری تقسیم می شود و به منظور استخراج شیره ی خام، فشرده می شود. این عمل سبب تولید محصول زائدی به شکل تفاله شده که ماده خام برای تولید کاغذ می باشد.
این شیره تا ۱۰۲ درجه سانتیگراد گرم شده و PH آن توسط آهک در تنظیم می شود. سپس به منظور حذف جامدات معلق و آهک واکنش نیافته از شیره قند، وارد زلال سازهای سینی دار شده و به حالت سکون باقی می ماند. لجن تولید شده به این روش به نام لجن آهک شناخته می شود.
این لجن در فیلترهای خلاء آبگیری شده و مایع بدست آمده از آن بازیابی می شود. لجن آهک آبگیری شده دفع می شود. رنگ زرد کمرنگ شیره ی فیلتر شده توسط دی اکسیدسولفور تصفیه می شود.
همچنین ممکن است از کربناسیون دوگانه نیز استفاده شود. شیره ی حاصل در ابتدا تحت حرارت بیشتری قرار گرفته تا رطوبت آن گرفته شود و سپس به منظور حذف بیشتر رطوبت و افزایش جامدسازی، از میان حوض خلاء و کریستال کننده ، عبور داده می شود.
سانتریفیوژ کردن این شیره، کریستال ها را از رطوبت باقیمانده جدا می نماید. این ماده به نام ملاس معروف بوده .بلورهای شکر چسبیده به دیواره ی سانتریفوژ، تراشیده می شود و پس از الک شدن درجه بندی می شود و در کیسه های مخصوص بسته بندی می شود.
دو مشخصه مهم در انتخاب و طراحی سیستم های تصفیه فاضلاب صنایع قند و شکر:
۱- غلظت و حجم فاضلاب تولیدی، که در صنایع قند نوسانات شدیدی دارد.
مقادیر این مشخصه ها بیش از آنکه به ظرفیت و فناوری تولید وابسته باشد، از نحوه اعمال مدیریت مصرف آب و کنترل آلودگی تولیدی تاثیر می پذیرد.
۲- کیفیت پساب خروجی با توجه به منبع پذیرنده، با توجه به اهمیت تصفیه فاضلاب تولیدی برای مصارف کشاورزی استاندارد پساب خروجی بر مبنای آنگونه مصارف خواهد بود.
دو سیستم ترکیبی UASBبا برکه های اختیاری وصافی چکنده در بیشتر شرایط محیطی وگستره مقادیر غلظت ورودی ونرخ تولیدی پساب مقبولیت بالایی دارند.در مناطق گرمتر، سیستم های ترکیبی برکه های بی هوازی با برکه های اختیاری و صافی چکنده توان رقابتی بیشتری نسبت به دو سیستم فوق دارند و با افزایش قیمت زمین، COD ورودی و ظرفیت کارخانه ها ، مقبولیت سیستم ترکیبی UASB با لجن فعال افزایش قابل توجهی میابد.
با بررسی اطلاعات موجود در سطح جهان، و با توجه به سوابق فنی و اجرایی درسطح کشور ، برکه های بی هوازی ، UASB، به عنوان مهم ترین سیستم های تصفیه بیهوازی برکه های اختیاری، لجن فعال(هوادهی گسترده) و صافی چکنده به عنوان مهمترین سیستم های تصفیه هوازی در صنایع قند انتخاب می گردد.
روشهای تصفیه فاضلاب صنایع قند و شکر:
۱٫ ته نشینی ساده
۲٫ تصفیه میکروبیولوژیکی (بی هوازی)
۳٫ تصفیه میکروبیولوژیکی(هوازی)
راهکارها جهت کاهش حجم فاضلاب تولیدی در کارخانه شکر
۱- بازیابی واستفاده مجدد ازاب برای شستشوی مواد اولیه ورودی
۲- استفاده از سیستمهای حلقوی بسته برای شستشوی نیشکر یا چغندر قند
۳- جمع آوری استفاده از توری آب بندی برای کاهش مقدار جامدات وارد شده به فاضلاب کف زمین
۴- باید مواد اولیه /تجهیزات/وخط تولید رادر حالت خشک وقبل از شستشو و مرطوب شدن خشک کرد
۵- باید از ورود مستقیم جریان های اب بخصوص با اجتناب از سرریز شدن مخازن جلوگیری کرد
ثبت ديدگاه