تا بیست سال پیش مهمترین سرمایه ملی کشورها، انرژی بود اما در آینده ای نه چندان دور آب را با نفت معاوضه خواهند کرد!

برای آنکه این تصور از آینده ، زیاد دور از ذهن نباشد کافی است که به این نکته توجه کنیم که برای انرژی ، بجز نفت ، جایگزین های نه چندان ارزان تر در دسترس بشر است اما جایگزینی برای آب فعلا وجود ندارد و امروزه تاکید بر صرفه جویی و استفاده از منابع آبی است.

۷۲ درصد حجم بدن انسان از آب تشکیل شده است و این خود نشان دهنده اهمیت آب در زندگی انسان است.

همزمان با رشد جمعیت در جهان و ایجاد توسعه در صنایع مختلف، آلودگی آب آشامیدنی، تبدیل به یکی از اساسی ترین مشکلات جهان شده است. مسئله تامین آب شرب سالم، در آینده ای نه چندان دور یکی از اصلی ترین چالش های جهانیان خواهد شد.

نتایج تحقیقات نشان می دهد که امروزه سفره های آب زیرزمینی، خصوصا در شهرهای بزرگ و پرجمعیت دنیا، دارای مشکلات فراوانی است که دلیل این معضلات، نفوذ فاضلاب های صنعتی، وجود چاه های جذبی دفع فاضلاب انسانی، استفاده بی رویه از مواد شوینده و پاک کننده شیمیایی، نفوذ کودهای شیمیایی و حیوانی به اعماق زمین است.

آب رودخانه ها، چاه ها، دریاچه ها و حتی آب ناشی از ذوب شدن یخ ها و برف ها دارای آلاینده های صنعتی بسیاری است که خود ما انسان ها باعث به وجود آمدن آنها شده ایم.

بسیاری از این آلاینده ها در آب حل شده اند و جدا کردن آنها از آب نیاز به فناوری های پیچیده و گران قیمتی نظیر اسمز معکوس (Reverse Osmosis) دارد که استفاده از آن در مقیاس های بزرگ برای تصفیه حجم بالای آب، برای هیچ دولتی مقرون به صرفه نیست!

بررسی های آماری نشان می دهد که میانگین مصرف آشکار در کشورهای پیشرفته برای هر نفر در روز ۳۰۰ لیتر است!

کلر، دوست خطرناک انسان

استفاده از کلر در آب آشامیدنی، باعث از بین رفتن میکرو ارگانیزم های بیماری زا و خطرناک در آب می شود. این فرآیند به دلیل ارزان بودن، امروزه یکی از متداول ترین روشهای گندزدایی آب در کشورها است .همچنین کلر دارای اثر باقیمانده در آب است که باعث سالم ماندن آب در شبکه های لوله کشی و در برابر آلودگی های ثانویه می شود.اما کلر در آب آشامیدنی باعث وارد آمدن صدماتی به سلامتی انسان ها نیز می گردد!

کلر باقیمانده در ترکیب با مواد آلی موجود در آب، تشکیل ترکیباتی به نام تری هالومتان ها را می دهد که امروزه سرطان زایی آن ها به اثبات رسیده است.

تماس کلر با پوست و موی انسان مضر می باشد و تنفس کلر (در حمام و یا استخرها) برای بیماران ریوی خطرآفرین است.

آلاینده های دارویی در آب شهری

طی تحقیقاتی که توسط آسوشیتدپرس در آب آشامیدنی برخی کشور های اروپایی انجام شده است، مشاهده شده که آب های آشامیدنی در بعضی از شهر های آنها، سرشار از آلاینده های دارویی، آنتی بیوتیک ها، داروهای آرام بخش است!

این آلاینده ها از طریق نفوذ فاضلاب های بیمارستان ها و زباله های دارویی به سفره های آب زیر زمینی وارد شده اند و به دلیل محلول بودن در آب، از طریق فرآیندهای ابتدایی که در تصفیه خانه ها انجام می شود، نظیر حوضچه های ته نشینی و کلرزنی، تصفیه نشده اند.

نیترات، متداول ترین آلاینده در آب آشامیدنی شهرهای بزرگ

نبود شبکه دفع فاضلاب شهری و دفع سنتی فاضلاب از طریق چاه های جذبی خصوصا در شهرهای پرجمعیت، نفوذ زباله ها و فاضلاب های صنعتی به سفره های آب زیرزمینی، نفوذ کودهای شیمیایی نیتراته و کودهای حیوانی به اعماق زمین، باعث بالارفتن میزان نیترات درسفره های آب زیرزمینی می شود. در کشورهای گرم و خشک و کم باران، ۸۰ تا ۹۵ درصد آب آشامیدنی شهرها از طریق سفره های آب زیرزمینی و چاه ها تامین می شود. نیترات عامل اصلی اختلال در فرآیند اکسیژن رسانی به سلول های بدن است و خصوصا برای کودکان و زنان باردار عوارض جبران ناپذیری را به همراه دارد.

نیترات احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می دهد و خصوصا در کودکان شیرخواره که بدن ضعیف تری دارند باعث ایجاد اختلالات جدی می شود.

سرب در آب آشامیدنی

امروزه سرب از طریق فاضلاب کارخانجات باطری سازی، مهمات سازی و غیره وارد سفره های آب زیرزمینی و از آنجا وارد آب آشامیدنی ما انسان ها می شود. سرب یکی از عناصر سمی قابل تجمع در بدن است. سرب جایگزین کلسیم در استخوان ها می گردد که ایجاد ناراحتی استخوانی می کند.

زنگ آهن در آب آشامیدنی

معضل دیگر در شهرهای دنیا، شبکه لوله کشی فرسوده و پوسیده است. این شبکه ها باعث می شوند که آب آشامیدنی، دارای زنگ آهن و رسوبات جدا شده از سیستم های قدیمی باشد. پوسیدگی لوله ها باعث می شود که خاک، گل، شن و ماسه وارد آب آشامیدنی شهرها شود و سلامتی شهروندان را با مشکل مواجه سازد.

آرسنیک در آب آشامیدنی

آرسنیک در اثر مصرف آفت کش هایی مثل حشره کش های حاوی آرسنیک و یا از طریق فاضلاب صنایع دباغی، سرامیک سازی و معادن وارد آب شود. آرسنیک یک عنصر سمی است که در آب یافت می شود و قادر است از عمل آنزیم ها ممانعت نماید و باعث بلوکه شدن آنها گردد.

املاح آن از معده جذب شده و از راه پوست و شش ها نیز قابلیت جذب دارند. از مهمترین اثرات سوء آن می توان به بی اشتهایی، کم شدن وزن بدن، اسهال، به هم خوردگی معده، ناراحتی های عصبی و ایجاد زخم های کوچک بر روی دست و پا که ممکن است منجر به سرطان شود اشاره نمود.