امروزه یکی از مشکلات زیست‌محیطی حذف رنگ پساب‌ ها  است، چرا که رنگ پساب‌ ‌ها زیست تخریب‌ناپذیر و سمی هستند، بنابراین حذف آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

یکی از روش‌های ساده و مقرون ‌به ‌صرفه برای حذف آن‌ها استفاده از جاذب است. در این راستا جمعی از محققین دانشگاه ساری موفق شدند که از پسماند تنباکو، جاذب زیستی ارزانی را تهیه کنند.

یکی از مهم‌ترین منابع آلودگی محیط زیست، رنگ ناشی از پساب‌ ‌های صنایع مختلف مانند مواد غذایی و آرایشی و داروسازی است که برای انسان و محیط زیست مخاطراتی ایجاد می‌کند. در سال‌های اخیر تلاش‌های زیادی برای حذف رنگ‌ پساب‌ ها صورت گرفته است.

وجود رنگ‌های آزو در پساب‌ ‌ها یک مسئله مهم محسوب می‌شود. چون این نوع از رنگ‌ها بسیار پایدار بوده و در آب به مقدار زیادی قابل حل هستند.

روش‌های متعددی مانند فیلتر کردن توسط غشاها، انعقاد و لخته‌سازی و اسمز معکوس و جذب سطحی بر روی جاذب برای حذف رنگ‌ها وجود دارد.

در میان روش‌های ذکرشده فرایند جذب سطحی به‌دلیل ساده بودن، سازگاری با محیط زیست و داشتن راندمان بالا، به‌عنوان رایج‌ترین روش مورد استفاده قرار می‌گیرد.

یک جاذب کارآمد باید دارای سطح مؤثر بالا و گروه‌های عاملی مناسب باشد و نیز مقرون به‌صرفه و در دسترس باشد. یکی از جاذب‌هایی که معمولاً در صنایع کاربرد دارد کربن فعال است. کربن تجاری که برای بیشتر فرایندهای جذب مورد استفاده قرار می‌گیرد، قیمت بالایی دارد. بنابراین امروزه به‌دنبال یافتن راه جدید و کارآمد برای تولید آن هستند.

در این تحقیق که توسط سلطنت آرچین و همکارانش در دانشگاه ساری انجام شده و نتایج آن به‌صورت مقاله معتبری منتشر شده است، این گروه موفق به تولید جاذب کربن فعال از پسماند و باقی‌مانده‌های تنباکو شدند.

کربن فعال تولید شده با استفاده از پسماند تنباکو به‌دلیل فراوانی طبیعی، تجدیدپذیری، کارایی اقتصادی و سازگاری با محیط زیست، به‌عنوان گزینه خوبی برای جذب و کنترل آلودگی و حذف رنگ پساب‌ ها است.

خواص این جاذب طبیعی با آنالیزهای میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، اسپکتروسکوپ مادون قرمز (FTIR) و پراش اشعه ایکس (XRD) مشخص گردیده است. همچنین اندازه‌گیری مساحت سطح و تخلخل نمونه‌ها با استفاده از آنالیز BET انجام شده است.

در هنگام استفاده از کربن فعال به‌عنوان جاذب، برای کاهش زمان جذب، افزایش راندمان و استفاده از مقادیر کمتر جاذب، جذب را به کمک امواج فراصوت انجام داده‌اند.

در این پژوهش بالاترین میزان جذب برای غلظت اولیه ۱۰۰ میلی‌گرم بر لیتر، pH برابر با ۱۰، زمان فراصوت‌دهی ۸ دقیقه و میزان جاذب ۰٫۶ گرم بر لیتر تعیین شد.

به‌طور کلی نتایج نشان داد که کربن فعال تولید شده از پسماند تنباکو در مدت زمان کم قادر به حذف رنگ پساب‌ها است. بنابراین می‌توان آن را به‌عنوان جاذب زیستی ارزان و کارامد معرفی نمود.

 

»»» مشاهده مقالات دیگر

منبع : زیست فن